Anti-NLP

Zwakheden en nadelen van NeuroLinguïstisch Programmeren

Gratis STHOPD e-Cards

De methodiek van NeuroLinguïstisch Programmeren heeft de laatste 30 jaar een enorme vlucht genomen over de wereld. Dit kwam vooral door de pragmatische instelling van N.L.P. tenminste, als je NLPers afzet tegen Psychologen en Pedagogen (van de harde werkelijkheid gespeende academici). Psychologiestudenten leerden heel veel feitjes over het menselijk denken en handelen, maar leerden niet wat ze ermee konden doen. (Dit is overigens een typisch nadeel van vele universitaire studies: geen praktische voorbereiding op de echte wereld!) En sinds de Flower Power tijdperk adviseren met name Nederlandse pedagogen aan ouders en leraren dat kinderen alleen met beloning te motiveren zijn. De opvoedkundige tik mag niet meer, waardoor kinderen geen grenzen meer leren en uitgroeien tot egocentrische, brutale volwassenen.
Echter, NeuroLinguïstisch Programmeren blijkt ook haar zwakheden en nadelen te bezitten.

• Realiteitsattitude: NLP gaat uit van het -in principe goede- beginsel dat je vanuit een positieve instelling meer kans hebt om een probleem creatief op te lossen. (In het bedrijfsleven moet je ieder probleem zien als een uitdaging!) Echter, soms leidt deze instelling bij positivo's tot een Halleluja houding, waarbij men -door een roze bril kijkend- ernstige problemen bagatelliseert (coping style: denial). Overigens is het voor een therapeut o zo makkelijk praten om andermans problemen als een uitdaging te zien, zonder de situationele stressgevoelens te beleven die de cliënt daarbij heeft.
• Machtscomponent: Binnen NLP wordt veel aandacht gegeven aan de vorm van communicatie (Hoe wordt iets gezegd), en ook de inhoud van de boodschap (Wat en waarom wordt iets gezegd). Om in termen van de communicatie wetenschapper Paul Watzlawick te spreken: Syntax = vorm; Semantiek = inhoud. Watzlawick onderkende echter ook een derde aspect van communicatie tussen twee mensen: Praxis (ook wel pragmatiek of betrekkingsniveau genoemd). Hiermee gaf hij aan dat er ook een machtscomponent meespeelt in iedere vorm van communiceren tussen mensen. Dit machtsaspect is zwaar onderbelicht in de theorieën en oefeningen van NLP (omgaan met dominantie). In het bedrijfsleven worden voortdurend machtspelletjes gespeeld waar menigeen op afknapt en soms een burn-out van krijgt, bijvoorbeeld door pesterijen op het werk. Dit onaangenaam machtsaspect tussen mensen moeten naïeve NLP-trainers en -therapeuten niet wegmoffelen onder de term 'uitdaging'. Vooral als het gaat om ongelijkwaardige verhoudingen in functie niveaus tussen betrokkenen op het werk. Een voorbeeld van een typisch Nederlandse 'platte organisatie' fenomeen: er zijn directeuren of managers die beweren dat jij, als ondergeschikte, op gelijkwaardig niveau mag meedenken en praten. Dan hoeven zij namelijk zelf minder werk te verrichten ('delegeren' noemen ze dat). Echter, wanneer je iets gezegd of gedaan hebt dat niet hun straatje past, dan wordt je aan het eind van jaar afgeslacht in een beoordelingsgesprek, met als gevolg dat je salarisverhoging o.i.d. niet doorgaat. Maar meestal val je uit de gratie en wordt je uit de communicatielus gehouden, waardoor je niet meer op de hoogte bent van de nieuwste ontwikkelingen op je werk. Sterker nog, je weet niet meer waar je als mens aan toe bent door het stiekeme gedoe om je heen! En langdurige onzekerheidgevoelens van controleverlies leidt tot een onderhuidse stressreactie! Een typisch gevolg van Nederlandse 'platte organisatie' mentaliteit. Laat NLP dat geniepig varkentje maar eens wassen.
• Spiritualiteit: Helaas zie je dat bepaalde individuele NLPers steeds meer hun eigen spirituele filosofieën proberen te integreren in NLP. En omgekeerd: allerhande spiritistische- of quasi religieuze stromingen en alternatieve geneeswijzen proberen NLP voor hun karretje te spannen. NLP mag best wel herkennen dat er nu eenmaal veel mensen op de wereld zijn die behoefte hebben aan spirituele, religieuze of magische ideeën, maar NLP zelf moet een praktische, doelgerichte oefenmethodiek blijven, waarmee mensen kunnen leren hun gedachte- en gevoelsprocessen, communicatie en leven aangenamer of succesvoller te maken.
• Pseudowetenschap: In het tijdschrift ‘Inzicht’ van de NVNLP (lente 2010) staat een wens van de voorzitter dat NLP training ooit deel zal uit maken van het curriculum in het psychologieonderwijs op universiteiten en pedagogische academies etcetera. In principe sta ik achter dit doel. Als NVNLP hiernaar wil streven, dan zal de vereniging eerst eens haar tijdschrift moeten ontdoen van semiwijsheden en pseudowetenschappelijke verhandelingen. Enerzijds zou het ideaal zijn als NLP - als theorie – gebaseerd zou worden op goed uitgevoerd wetenschappelijk (dubbelblind) onderzoek. Anderzijds zit de kracht van NLP in ‘ toegepaste wetenschap’ namelijk: de verbetering van praktische, gezondheidsverhogende technieken en de cybernetische terugkoppelingslussen in communicatie, zowel tussen mensen (inter-psychisch) als tussen lichaam en bewustzijn (intra-psychisch).

Drs. RGES 2008
NLP Master Practitioner

Naar startpagina van Politieke eCards website

www.sthopd.net